پروفیل یکی از پرکاربردترین قطعات در صنایع گوناگون است. اما سوال اینجاست که پروفیل چیست؟ برای پاسخ به این سوال باید با انواع گوناگون پروفیل از نظر جنس و کاربرد آشنا شوید.
پروفیل چیست؟
پروفیل قطعات فلزی طویل تو خالی است که سطح مقطع یکسان دارند و یک نام کلی است.
پروفیل یا پروفیل فلزی (Metal Profile) قطعاتی از جنس فلز هستن که به شکل‌های خاص طراحی شده و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. این قطعات که در صنعت به آنها قوطی یا قوطی پروفیل هم گفته می‌شود، اغلب به شکل چهارگوش و تو خالی ساخته می‌شوند.
پروفیل‌های فلزی جنس‌های مختلفی دارند که پرمصرف‌ترین آنها پروفیل‌های آلومینیومی، مسی، فولادی، آهنی و سایر فلزات هستند. از این پروفیل‌های در ساختمان‌سازی، خودروسازی، ساخت ماشین‌آلات صنعتی، صنایع الکترونیک و بسیاری از صنایع دیگر استفاده می‌شود.
برخی از مزایای پروفیل یا قوطی پروفیل عبارت است از:
- مقاومت بالا در برابر فشار
- مقاوم در محیط‌های با شرایط سخت و آب‌وهوای نامساعد
- استحکام ساختاری بالا در برابر ضربه
- قابلیت اتصال به قطعات دیگر
- تنوع بالای طرح و شکل
به طور کلی، پروفیل به عنوان یک قطعه فلزی می‌تواند به شکل و طرح‌های مختلفی ساخته شود تا در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار گیرد.
پروفیل‌های فلزی در مدل‌های مختلفی تولید می‌شوند و در صنایع گوناگونی مانند ساختمان‌سازی، خودروسازی، هوافضا، دریانوردی و … مورد استفاده قرار می‌گیرند. این پروفیل‌ها با روش‌ها، کیفیت و استحکام مختلفی تولید شده‌اند در نتیجه قیمت پروفیل‌های تولید شده متفاوت است. بخشی از این اختلاف قیمت به دلیل وزن پروفیل است که اطلاعات دقیق آن قابل مشاهده است.
قوطی آهن چیست و چه تفاوتی با پروفیل دارد؟
قوطی و پروفیل معمولا در بازار آهن به جای هم به کار برده می‌شوند اما یک تفاوت کوچکی بین آنها وجود دارد. در حقیقت، قوطی به پروفیلی گفته می‌شود که سطح مقطع مربعی یا مستطیلی دارد و این یعنی قوطی یک زیرمجموعه از پروفیل‌ها است. قوطی، دارای مقطع بسته است اما پروفیل مانند پروفیل لنگه دری می‌تواند مقطع باز هم باشد.
قوطی گالوانیزه چیست؟
قوطی گالوانیزه، قوطی‌ای است که دارای پوشش روی است و به فرایند روکش دار کردن آن گالوانیزاسیون می‌گویند. قوطی گالوانیزه بر خلاف قوطی سیاه، دارای مقاومت عالی در برابر رطوبت است و اکسید نمی‌شود.
انواع پروفیل
علاوه بر قوطی‌ها، با توجه به جنس، کاربرد و شکل ظاهری ساخت پروفیل، مدل‌های مختلفی از این محصول در بازار موجود است. از نظر کاربرد، پروفیل‌ها به دو دسته اصلی ساختمانی و صنعتی تقسیم می‌شوند که اطلاعات کامل را می‌توانید در صفحه انواع پروفیل مشاهده کنید.
تاریخچه قوطی پروفیل فلزی
استفاده از قوطی پروفیل برای اولین‌بار در ایران، برای ساخت درب و پنجره در چهارچوب‌های چوبی بود. چرا که در آن زمان، جنگ جهانی دوم به پایان رسیده بود و جمعیت به طور ناگهانی افزایش یافته بود و باید خانه‌های جدید، ساخته می‌شد.
به‌طورکلی، چند سال پس از جنگ جهانی دوم از قوطی پروفیل استفاده شد. شخصی به نام مانسمن، اولین کارخانه تولید پروفیل را احداث کرد. در آن زمان، این شخص در رول‌های ورق‌مانند، سوراخ‌هایی به شکل اریب ایجاد کرد تا امکان ساخت مقاطع به وجود آید. چندین سال بعد، در این زمینه پیشرفت‌هایی رخ داد و ساخت پروفیل به شکل‌های مختلفی انجام شد.
در آن زمان فردی به نام «پیگر»، به تولید مقاطع توخالی آهنی و بدون درز پرداخت و این روند انجام شد تا اینکه در جنگ جهانی دوم، جوشکاری به پیشرفت زیادی رسید. سپس ساخت پروفیل هم به طور پیشرفته‌تری انجام شد و در بین مردم طرفداران زیادی پیدا کرد.
در ابتدای ساخت آهن پروفیل، شکلات مختلفی برای به‌کارگیری آن وجود داشت. نحوه‌ی اتصال پروفیل‌ها، یکی از این مشکلات به‌حساب می‌آمد که با اختراع بست در سال 1937، این مشکل برطرف شد. از همان موقع، کاربردهای مختلفی از جمله مقاوم‌سازی ساختمان، برای قوطی پروفیل آهن ایجاد شد.
کاربردهای پروفیل
پروفیل‌ها به عنوان یکی از پرکاربردترین قطعات فلزی در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. در زیر با کاربردهای مدل‌های مختلف پروفیل آشنا خواهید شد.
- صنعت ساختمان: وقتی این سوال مطرح می‌شود که قوطی پروفیل چیست؟ اولین چیزی که به ذهن خیلی‌ها خطور می‌کند کاربردهای آن در صنعت ساختمان است. از این قطعات به دلیل وزن کم و استحکام بالا در ساخت بخش‌های مختلف ساختمان استفاده می‌شود.
- صنعت خودروسازی: در صنعت خودروسازی، مدل‌های مختلف پروفیل برای ساخت بخش‌های مختلف یک خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- صنعت هوا و فضا: در حوزه فضایی و هوانوردی، مدل‌های مختلف پروفیل برای ساخت سازه‌های فلزی از جمله بدنه هواپیماها، موتورها و سازه‌های فضایی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- صنعت دریایی: پروفیل‌ها در صنایع دریایی هم مورد استفاده قرار می‌گیرند. این قطعات برای ساخت سازه‌های مقاوم نسبت به آب، قایق‌ها، کشتی‌ها و تجهیزات دریایی کاربرد دارند.
- پزشکی و بیمارستان: انواع گوناگون پروفیل فلزی در محیط‌های بیمارستانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. از این پروفیل‌ها برای ساخت تخت بیمار، تجهیزات بیمارستان، وسایل آزمایشگاهی و تخت حمل بیماران استفاده می‌شود.
نحوه تولید پروفیل
شاید برای شما هم سوال ایجاد شده باشد که فرایند تولید قوطی پروفیل چگونه است. پروفیل‌ها را به دو روش مستقیم و غیرمستقیم تولید می‌کنند.
تولید پروفیل به روش مستقیم
در این روش، پروفیل‌ها به شکل ورقه‌های فلزی به کارخانه آورده می‌شوند. در واقع فرایند تولید پروفیل پس از برش ورقه‌های فلزی انجام می‌شود. در این روش پس از خمکاری ورقه‌ها و لبه‌ها فرایند جوشکاری آغاز می‌شود تا پروفیل بسته به وجود آید. پس از خمکاری با دستگاه‌های خاص، پروفیل‌ها را با دستگاه برش اتوماتیک برش می‌دهند تا در اندازه‌های مشخصی قرار گیرند.
تولید پروفیل به روش غیر مستقیم
روش دوم تولید قوطی پروفیل یک روش غیرمستقیم است که به آن Online هم گفته می‌شود. از آنجا که تولید لوله با سطح مقطع دایره، راحت‌تر از پروفیل‌های چهار گوش است، در این روش ورق پروفیل را به شکل لوله‌های درزدار در می‌آورند.
پس از این کار، حالا با استفاده از دستگاه‌های خاص، زوایا و گوشه‌های پروفیل را روی همان لوله ایجاد می‌کنند. ابعاد و زوایای چنین پروفیل‌هایی آنچنان دقیق نیست. به همین دلیل قیمت کمتری نسبت به پروفیل‌هایی دارد که به روش مستقیم تولید شده‌اند.
خط تولید پروفیل به چه تجهیزاتی نیاز دارد؟
تجهیزات خط تولید قوطی پروفیل چیست؟ به تمام ابزارها و دستگاه‌هایی که در کارخانجات تولید پروفیل استفاده می‌شوند، تجهیزات تولید پروفیل می‌گویند. این تجهیزات در کارخانجات و کارگاه‌های تولید پروفیل وجود دارند.
برخی از این تجهیزات عبارت‌اند از:
- دستگاه‌های برش دقیق: اولین و مهم‌ترین دستگاهی که در ساخت پروفیل مورد استفاده قرار می‌گیرد، دستگاه برش است. دستگاه‌های برش پروفیل انواع گوناگونی دارند و برای ابعاد و جنس‌های مختلف پروفیل، تیغه برش آنها متفاوت است.
- دستگاه خمکاری: یکی دیگر از تجهیزات مورد نیاز در خط تولید پروفیل، دستگاه یا تجهیزات خمکاری است. در خیلی از کارگاه‌ها از ابزارهای دستی برای این کار استفاده می‌کنند اما در کارخانجات حرفه‌ای از دستگاه‌های دقیق که انحنای مشخصی به پروفیل دهند استفاده می‌شود.
- دستگاه‌های ذوب: در بسیاری از شرکت‌های تولید پروفیل، از کوره‌های صنعتی برای ذوب فلزات استفاده می‌شود. این کوره‌های می‌توانند از انواع مختلف کوره‌های القایی، کوره‌های قوس الکتریکی، کوره‌های ذوب مستقیم یا کوره‌های لیزری باشند.
- دستگاه‌های ریخته‌گری: تجهیزات دیگری که پس از ذوب فلزات در کارخانجات ساخت پروفیل مورد استفاده قرار می‌گیرد، دستگاه‌های ریخته‌گری است. این دستگاه‌ها شکل نهایی پروفیل را به وجود می‌آورند.
- دستگاه‌های خنک‌کننده: پس از فرایند ذوب و ریخته‌گری، نوبت به مرحله خنک‌سازی می‌رسد. به همین منظور در خط تولید پروفیل از دستگاه‌ها و سیستم‌های خنک‌کننده مختلفی استفاده می‌شود.
لیست معروفترین کارخانه‌های تولید پروفیل
در ایران تعداد کارخانه‌های تولید پروفیل بسیار زیاد است ولی برخی از آنها معروف‌تر هستند.
در زیر لیست معروفترین کارخانه‌های تولید پروفیل در ایران ذکر شده است:
- شرکت تعاونی فولاد علویجه
- پروفیل صدرا
- شرکت جهان پروفیل پارس
- کارخانه نورد لوله یاران
- شرکت لوله و پروفیل صابری
- گروه صنعتی تهران شرق
- شرکت صنایع فولاد هیربد زرندیه
- کارخانه نورد پروفیل ساوه
- شرکت بهفلز سپاهان
- صنایع نورد یزد
- پروفیل آسیا
- لوله و پروفیل گل نرده
بهترین راه تهیه پروفیل چیست؟
در این مقاله به این سوال پاسخ دادیم که قوطی پروفیل چیست، چه کاربردها و انواعی دارد و برخی از معروفترین شرکت‌های تولید کننده پروفیل در ایران را معرفی کردیم. اما سوالی که مطرح می‌شود این است که بهترین راه برای تهیه و خرید پروفیل چیست؟ برای این کار می‌توانید به سایت امروزآهن مراجعه کنید. در این وبسایت تخصصی، تمام آنچه درباره انواع پروفیل و قیمت‌های مختلف آن لازم است بدانید وجود دارد.