مفتول گالوانیزه یکی از پرکاربردترین انواع مفتول در صنایع ساختمانی، کشاورزی و صنعتی است که به دلیل مقاومت بالا در برابر زنگ‌زدگی و شرایط محیطی، جایگاه ویژه‌ای در بازار دارد. این نوع مفتول با پوششی از فلز روی (Zinc) محافظت می‌شود و در مقایسه با مفتول‌های معمولی دوام بسیار بالاتری دارد.
در این مقاله قصد داریم به‌صورت کامل بررسی کنیم که مفتول گالوانیزه چیست، چه انواعی دارد، چگونه تولید می‌شود، چه مزایایی دارد و در چه صنایعی به کار می‌رود. اگر با این محصول آشنایی محدودی دارید یا قصد خرید و استفاده از آن را دارید، مطالعه این راهنمای جامع می‌تواند برایتان بسیار مفید باشد.
کلاف به نوعی بسته بندی حلقوی مانند تصویر بالا اشاره دارد. مفتول گالوانیزه عموما به صورت کلاف‌های آماده با وزن مشخص یا سفارشی فروش می‌رود مگر آنکه خریداران درخواست طول مشخصی از این محصول را به صورت شاخه داشته باشند.
تعریف مفتول گالوانیزه
مفتول گالوانیزه نوعی سیم فولادی است که سطح آن با فلز روی (Zn) پوشانده شده تا در برابر زنگ‌زدگی، خوردگی و رطوبت مقاومت بالاتری پیدا کند. این فرآیند پوشش‌دهی که با نام گالوانیزاسیون شناخته می‌شود، معمولاً به دو روش گالوانیزه گرم یا گالوانیزه سرد انجام می‌گیرد. نتیجه آن، یک مفتول مقاوم و بادوام است که برای استفاده در محیط‌های مرطوب، فضای باز و پروژه‌های بلندمدت بسیار مناسب است.
از لحاظ فنی، مفتول گالوانیزه همان مفتول فولادی کم‌کربن است که پس از عملیات کشش و نازک‌سازی، وارد مرحله‌ی پوشش‌دهی با روی می‌شود. این لایه روی، به‌عنوان یک محافظ شیمیایی عمل کرده و از واکنش اکسیژن و رطوبت با آهن جلوگیری می‌کند.
تفاوت مفتول گالوانیزه با مفتول سیاه چیست؟
مفتول سیاه (فولادی کم کربن)، در انتهای فرایند تولید، وارد کوره شده و در فرایند آنیل شدن، حرارت می‌بیند. در صورتی که این حرارت دهی در پروسه تولید مفتول گالوانیزه، اختیاری است و برای انعطاف پذیری و شکل پذیری قبل از گالوانیزاسیون انجام می‌شود. با اینکه مفتول سیاه با روغن مخصوص پوشانده می‌شود، اما مقاومت کافی برای استفاده طولانی مدت را ندارد و برای استفاده در فضای باز مناسب نیست. به همین دلیل است که برای حصارکشی، باغبانی و …، از مفتول گالوانیزه مقاوم (به دلیل داشتن روکشی محافظتی از جنس روی) استفاده می‌شود.
| ویژگی | مفتول گالوانیزه | مفتول سیاه |
|---|---|---|
| پوشش سطحی | دارد (روکش روی) | ندارد |
| مقاومت به زنگ‌زدگی | بسیار بالا | بسیار پایین |
| ظاهر | براق یا نقره‌ای | تیره یا سیاه‌رنگ |
| قابلیت استفاده در فضای باز | بله | خیر |
| کاربردها | گلخانه، حصار، قفس، صنایع مرطوب | قالب‌بندی، آرماتوربندی موقت، صنایع خشک |
| طول عمر | بالا (چند سال) | پایین (چند ماه) |
انواع مفتول گالوانیزه
مفتول‌های گالوانیزه بر اساس روش گالوانیزاسیون به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند:
مفتول گالوانیزه گرم ( Hot-Dip Galvanized Wire)
در این روش، مفتول فولادی درون وان مذاب حاوی فلز روی (Zinc) غوطه‌ور می‌شود. تماس مستقیم با روی مذاب باعث تشکیل یک لایه ضخیم و پیوسته از فلز روی بر سطح مفتول می‌گردد.
ویژگی‌ها:
- مقاومت بسیار بالا در برابر زنگ‌زدگی و شرایط جوی
- ضخامت بیشتر لایه روی (معمولاً بین 50 تا 100 میکرون)
- مناسب برای استفاده‌های بیرونی، مناطق مرطوب، گلخانه، دامداری و دریایی
- ظاهر نسبتاً زبرتر و رنگ نقره‌ای-مات
مفتول گالوانیزه سرد (Electro Galvanized Wire)
در این نوع، پوشش روی از طریق فرآیند الکترولیز روی سطح مفتول نشانده می‌شود. این روش به دقت و ظرافت بیشتری نیاز دارد اما ضخامت لایه‌ی روی کمتر از روش گرم است.
ویژگی‌ها:
- ظاهر صاف‌تر و براق‌تر (سطح صیقلی و یکنواخت)
- مقاومت نسبتاً کمتر در برابر خوردگی در مقایسه با نوع گرم
- مناسب برای مصارف داخلی، تزئینی یا کوتاه‌مدت
- ضخامت لایه روی کمتر (معمولاً زیر 20 میکرون)
مراحل تولید مفتول گالوانیزه
شما می‌توانید نحوه تولید مفتول گالوانیزه را در لینک قرار داده شده به همراه جزئیات و ویدیوی پروسه تولید آن مشاهده کنید. اما به طور کلی، باید بدانید که برای تولید این محصول، مفتول سیاه را با قرار دادن آن در اسید، به مفتول اسید شور تبدیل می‌کنند تا آماده پذیرش روکش گالوانیزه شود. سپس وارد حمام مذاب زینک می‌شود. این فرایند‌های اضافه باعث شده قیمت سیم مفتول گالوانیزه بیشتر از مفتول سیاه معمولی باشد.
مزایا و کاربردهای مفتول گالوانیزه
مفتول گالوانیزه به دلیل ویژگی‌های منحصر‌به‌فردی که دارد، یکی از پرکاربردترین مصالح فلزی در صنایع مختلف به شمار می‌رود. در این بخش، ابتدا به مزایای اصلی این محصول اشاره می‌کنیم و سپس کاربردهای متنوع آن در حوزه‌های مختلف را بررسی خواهیم کرد.
مزایای
- مقاومت بالا در برابر زنگ‌زدگی و رطوبت
پوشش روی از تماس مستقیم هوا و رطوبت با فلز پایه جلوگیری می‌کند و باعث افزایش طول عمر مفتول در شرایط آب‌وهوایی سخت می‌شود. - طول عمر بالا
بسته به نوع گالوانیزه (سرد یا گرم)، این مفتول می‌تواند تا بیش از ۲۰ سال بدون خوردگی باقی بماند، به‌ویژه در پروژه‌هایی که نیاز به ماندگاری طولانی دارند. - استحکام مکانیکی مناسب همراه با انعطاف‌پذیری
این محصول به‌خوبی شکل‌پذیر است و در عین حال در برابر کشش و فشار مقاوم است، که آن را برای کاربردهای صنعتی مناسب می‌سازد. - صرفه‌جویی در هزینه نگهداری
برخلاف سایر مفتول‌ها که نیاز به رنگ یا پوشش‌های ضدزنگ مکرر دارند، مفتول گالوانیزه نیاز به تعمیر یا نگهداری خاصی ندارد. - تنوع ضخامت و سایز
از ضخامت‌های بسیار نازک تا ضخیم موجود است و می‌توان بر اساس نوع کاربرد، گزینه مناسب را انتخاب کرد.
کاربردهای سیم سفید (گالوانیزه)
- ساختمان‌سازی و عمرانی
مقاومت بالا در برابر رطوبت، آن را به انتخابی مناسب برای پروژه‌های ساختمانی تبدیل کرده است. - کشاورزی و گلخانه‌ها
از مفتول گالوانیزه برای ساخت اسکلت گلخانه، مهار گیاهان، ساخت داربست، و حصارکشی زمین‌های کشاورزی استفاده می‌شود.
استفاده از سیم مفتول گالوانیزه نازک در تاکستان - دامداری و مرغداری
ساخت قفس حیوانات، تور مرغی، و محافظ فنس‌ها با مفتول گالوانیزه انجام می‌شود؛ زیرا دوام بالایی دارد و به راحتی پوسیده نمی‌شود.
فنس فلزی به طول ۱۵ متر - صنایع فلزی و کارگاهی
به‌عنوان ماده اولیه در تولید توری فلزی، سیم خاردار، سیم مفتول‌بندی، و گابیون استفاده می‌شود. - کاربردهای خانگی و تزئینی
در برخی صنایع دستی، لوازم تزئینی، ساخت گلدان دیواری، یا وسایل فانتزی هم کاربرد دارد به‌ویژه از نوع گالوانیزه سرد به دلیل ظاهر براق آن.
نحوه تشخیص کیفیت مفتول گالوانیزه و نگهداری از آن
برای تشخیص کیفیت مفتول گالوانیزه، به چند نکته کلیدی باید توجه کرد: ضخامت لایه روی مهم‌ترین عامل در مقاومت به خوردگی است؛ هرچه این لایه ضخیم‌تر و یکنواخت‌تر باشد، کیفیت بالاتر است. سطح مفتول باید صاف، بدون ترک، خش یا پوسته‌پوسته شدن باشد. همچنین، انعطاف‌پذیری مناسب بدون شکستن هنگام خم شدن، نشانه‌ی کیفیت خوب است. انتخاب برندهای معتبر نیز می‌تواند ریسک خرید جنس بی‌کیفیت را کاهش دهد.
برای نگهداری بهتر از مفتول گالوانیزه، آن را در محیط خشک و دور از رطوبت مستقیم نگهداری کنید. پوشاندن رول‌ها با نایلون یا برزنت در فضاهای نیمه‌باز کمک می‌کند تا در برابر باران و شبنم محافظت شوند. از تماس با مواد شیمیایی خورنده مانند اسیدها یا نمک‌ها نیز باید پرهیز شود تا لایه‌ی روی دچار آسیب نگردد.
جمع بندی
مفتول گالوانیزه یکی از پرکاربردترین و مقاوم‌ترین انواع مفتول در صنعت است که به‌واسطه‌ی روکش روی، در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی مقاومت بسیار بالایی دارد. شناخت تفاوت‌های گالوانیزه گرم و سرد، آگاهی از مزایا و کاربردهای آن، و درک درست از کیفیت و روش تولید، به شما کمک می‌کند انتخابی مطمئن و مقرون‌به‌صرفه داشته باشید.
اگر در انتخاب نوع مفتول مناسب برای پروژه‌ی خود تردید دارید یا نیاز به مشاوره تخصصی دارید، تیم مشاوران امروز آهن آماده پاسخگویی به سوالات شماست. برای مشاهده نرخ روز انواع مفتول و یا ثبت سفارش، به صفحه قیمت سیم مفتول مرجعه کنید یا با شماره تلفن 02155510555 تماس بگیرید.