لوله چدنی چیست؟ مشخصات لوله چدنی فاضلاب سرکاسه ای و تخت

قدیمی‌ترین لوله مورد استفاده در تاسیسات لوله‌کشی، لوله چدنی است. لوله های چدنی هزاران سال است که در خطوط لوله کاربرد دارند و در طی سالیان اخیر، ویژگی‌های مکانیکی و شیمیایی آن‌ها تقویت شده است. این لوله آهنی دارای ۲ تا ۴ درصد کربن است و به سبب عمر مفید بالا، مقاومت بالا در برابر مواد خورنده و حرارت، در لوله‌کشی فاضلاب و سیستم‌های گرمایشی به‌کار می‌رود. در این متن بررسی می‌کنیم لوله چدنی چیست، خرید آن چه مزایایی در مقایسه با دیگر لوله‌ها دارد و انواع آن کدامند.

لوله چدنی چیست؟

لوله چدنی نوعی لوله فلزی است که خواص مختلفی مانند عایق بودن در برابر صدا، مقاومت بالا در برابر ضربه و فشار و همینطور خاصیت ضد اشتعال دارد. به دلیل این ویژگی‌ها، از این لوله در لوله‌کشی فاضلاب ساختمانی و صنعتی، آبرسانی شهری، سیستم‌های گرمایشی و بخار و انتقال سیالات خورنده استفاده می‌شود.

این لوله در ترکیبات شیمیایی خود، ۲ تا ۴ درصد کربن، ۱ تا ۳ درصد سیلیسیم و عناصر دیگری مانند منگنز، فسفر و گوگرد دارد. این عناصر باعث می‌شوند لوله چدنی در برابر خوردگی و سایش مقاوم باشد و بتواند در برابر تحمل بار، استحکام فشاری بالایی از خود نشان دهد.

قابل ذکر است که خواص گفته شده در انواع مختلف لوله‌های چدنی متفاوت است که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

انواع لوله چدنی

اگر بخواهیم انواع لوله های چدنی را بر اساس شکل ظاهری آن‌ها تقسیم‌بندی کنیم، می‌توانیم آن‌ها را به انواع زیر تقسیم کنیم:

• توپی
• سرتخت

این لوله‌ها هریک دارای کاربردها و ویژگی‌های متفاوتی هستند که در ادامه به بررسی دقیق آن‌ها خواهیم پرداخت:

لوله چدن توپی

لوله چدنی می‌تواند یک سر توپی یا دو سر توپی باشد. اتصال این لوله‌ها به وسیله سرب و کنف انجام می‌شود. این لوله‌ها می‌توانند فشار بالا را تحمل کنند؛ به دلیل همین ویژگی می‌توان از آن‌ها در شبکه فاضلاب استفاده کرد.

لوله های چدن سرتخت

لوله چدنی سر تخت در انواع یک سر تخت و دو سر تخت تولید می‌شود. این لوله‌ها به وسیله واشرها و بست‌های مخصوص نصب می‌شوند. لوله‌های سرتخت در مقایسه با لوله های چدنی توپی وزن کم‌تری دارند.

جنس انواع لوله های چدنی

لوله های چدنی دارای انواع مختلفی هستند که هریک خواص فیزیکی و مکانیکی متفاوتی از خود نشان می‌دهد و در نتیجه کاربردهای متفاوتی دارد.

این لوله‌ها می‌توانند از آلیاژهای مختلفی تولید شوند؛ مانند:

• چدن خاکستری
• چدن سفید
• چدن داکتیل یا نشکن(نوعی از چدن گرافیتی)
• چدن چکش‌خوار

در جدول زیر به طور خلاصه انواع لوله‌های چدنی را بر اساس آلیاژ سازنده مقایسه می‌کنیم:

لوله چدنی خاکستری  (Grey Cast Iron)

این لوله دارای ذرات گرافیتی است که این ذرات در سرتاسر ساختار آن پخش شده‌اند. ظاهر این لوله به دلیل وجود ذرات گرافیت به شکل ورقه‌ای یا رشته‌ای، به رنگ خاکستری دیده می‌شود. این لوله به‌راحتی ماشین‌کاری می‌شود و در برابر سایش نیز مقاوم است؛ اما مقاومت آن در برابر کشش کم است و انعطاف‌پذیری پایینی دارد. همچنین این لوله می‌تواند ارتعاشات و لرزش را به‌خوبی جذب کند.

لوله چدنی سفید (White Cast Iron)

همانطور که از نام این لوله مشخص است، لوله چدنی سفید ظاهری به رنگ سفید دارد. دلیل سفید رنگ بودن این لوله، عدم وجود گرافیت در ساختار آن است. این لوله در ترکیبات خود، دارای عنصر کاربید آهن (Fe₃C) است. این عنصر باعث بهبود خاصیت مقاومت به سایش و کاهش خاصیت شکل‌پذیری آن می‌شود.

لوله چدنی نشکن یا داکتیل (Ductile Cast Iron)

بر خلاف لوله چدنی خاکستری که ذرات گرافیت در آن به صورت ورقه‌ای وجود دارند، چدن داکتیل از ذرات گرافیت کروی‌شکل تشکیل شده که باعث می‌شود انعطاف‌پذیری و استحکام بیشتری پیدا کند. این لوله چدنی در برابر ضربه و شکستگی از مقاومت بسیار خوبی برخوردار است و همچنین خاصیت شکل‌پذیری آن نیز در مقایسه با دیگر لوله های چدنی بالا است.

علاوه بر این انواع، نوعی از چدن به نام چدن چکش‌خوار یا مالیبل (Malleable Cast Iron) نیز وجد دارد که برای ساخت اتصالات لوله های چدنی از آن استفاده می‌شود.

مزایای خرید لوله چدنی چیست؟

چنانچه قصد خرید لوله چدنی را دارید باید بدانید که این لوله آهنی دارای مزایای زیادی است که باعث می‌شود سازندگان و پیمانکاران زیادی تمایل داشته باشند از این محصول استفاده کنند. برخی از ویژگی‌های برجسته این لوله شامل موارد زیر هستند:

• این لوله نسوز است و دچار احتراق نمی‌شود.
• لوله های از جنس چدن می‌توانند عایق صدا باشند؛ در نتیجه صدای جریان سیالات درون این لوله شنیده نمی‌شود. این موضوع به خصوص در پروژه‌های مسکونی اهمیت پیدا می‌کند.
• در برابر لرزش مقاوم هستند
• عمر مفید بالایی دارند.
• به دلیل مقاومت بالای آن‌ها در برابر شکستگی و سایش، می‌توان گرفتگی در این لوله‌ها را به سهولت و بدون آسیب زدن به لوله برطرف کرد.
• دارای مقاومت مکانیکی بالایی هستند و می‌توانند وزن‌های وارده را تحمل کنند. به همین دلیل از لوله فاضلاب چدنی در زیرساخت شبکه‌های انتقال آب و فاضلاب استفاده می‌شود.
• مقاومت شیمیایی بالای این لوله‌ها باعث می‌شود تحمل بالایی در برابر خوردگی داشته باشند و در تماس با مواد شیمیایی آسیب نبینند.

این ویژگی‌ها باعث می‌شود استفاده از لوله چدنی در بسیاری از زمینه‌ها افزایش یاید. در ادامه پاسخ می‌دهیم کاربردهای لوله چدنی چیست.

کاربردها

عمده استفاده این لوله آهنی، در شبکه فاضلاب است. علاوه بر اجرای لوله‌کشی فاضلاب در ساختمان‌ها، از این لوله برای بسیاری دیگر از امور تاسیساتی ساختمان استفاده می‌گردد؛ مانند سیستم‌های شوتینگ و انتقال آب آشامیدنی. مقاومت بالای این لوله‌ها در برابر حرارت، این لوله را به موردی مناسب برای سیستم‌های تهویه مانند دودکش تبدیل می‌کند.

علاوه بر کاربرد لوله چدنی فاضلاب در ساختمان، از لوله چدنی برای زهکشی و انتقال آب‌های زیرزمینی نیز استفاده می‌شود. همچنین در مواردی که سیال با فشار بالا در لوله جریان پیدا می‌کند، استفاده از لوله چدنی مناسب‌تر از انواع دیگر لوله‌ها است؛ زیرا این لوله می‌تواند در برابر لرزش و ارتعاش و همچنین دمای بالا به‌خوبی مقاومت کند. به همین علت برای لوله‌کشی شبکه‌های انتقال آب شهری مانند آب آشامیدنی و مصارف صنعتی استفاده می‌شود.

خرید لوله چدنی

در این مطلب بررسی کردیم لوله چدنی چیست، انواع آن کدامند و در چه مواردی می‌توانید از آن استفاده کنید. با توجه به مزایای زیادی که برای لوله‌های چدنی بیان کردیم، این لوله ارزش خرید بالایی دارد. امروز آهن به عنوان عرضه‌کننده انواع لوله چدنی، آماده ارائه مشاوره رایگان پیش از خرید به شما می‌باشد. جهت سفارش لوله های چدنی در سایزها و جنس‌های مختلف می‌توانید با کارشناسان فروش ما تماس بگیرید.